Przewodnik dla rodziców
1
Wstęp
Drodzy rodzice,
Na całym świecie używa się wielu języków, w kraju, w sąsiedztwie, a być może także w rodzinie. Języki używane w przedszkolu lub szkole mogą różnić się od tych używanych w domu.
Możesz nie mieć pewności, czy nie obciążasz za bardzo swoje dziecko, gdy zapewniasz mu dostęp do większej liczby języków niż język(i) używany(e) w domu. Być może zastanawiasz się, jak wspierać dziecko w osiągnięciu biegłości w posługiwaniu się wszystkimi językami niezbędnymi do komunikowania się w rodzinie, sąsiedztwie, przedszkolu i szkole. Być może masz pytania dotyczące tego, kiedy zacząć wprowadzać więcej niż jeden język do swojej rodziny lub czy w ogóle. Możesz nawet uważać, że będzie to niekorzystne dla Twojego dziecka, jeśli będzie musiało posługiwać się większą liczbą języków niż język używany w szkole.
Jak można sobie wyobrazić, istnieje wiele obaw dotyczących wielojęzycznego wychowania. Rodzice często zadają sobie pytanie, jakie są jego potencjalne zalety lub wady w odniesieniu do sukcesu dziecka w szkole i później w życiu zawodowym.
Rola nauczycieli (przedszkolnych) i rodziców w tym zakresie jest również tematem publicznej dyskusji. Nauczyciele (przedszkolni) mogą wspierać dziecko poprzez docenianie wszystkich języków. Żaden język nie powinien być uważany i traktowany jako bardziej wartościowy, ważniejszy, piękniejszy lub bardziej użyteczny niż inne. Wszystkie języki są wartościowe i piękne! Co więcej, nauczyciele (przedszkolni) mogą wykorzystywać wiele sytuacji, aby rozmawiać z dziećmi, tak aby język potrzebny w szkole mógł się rozwijać. Jako rodzic możesz również wspierać swoje dziecko w rozumieniu, mówieniu i pisaniu w językach ważnych dla Ciebie i Twojego dziecka. Bądź z nich dumny!
Partnerzy z różnych krajów (Austrii, Niemiec, Litwy, Polski i Słowenii) w ramach projektu finansowanego z programu Erasmus+, postanowili przygotowac materiały, które pomogą wesprzeć Ciebie i Twoje dziecko w zakresie wielojęzycznego wychowania. Przedstawimy informacje na temat wyzwań, a zwłaszcza szans związanych z nauką różnych języków. Pokażemy różne sposoby aktywnego wspierania dziecka na drodze do wielojęzyczności. Skupimy się również na poszerzeniu podstawowych umiejętności językowych dziecka, np. słów i wyrażeń używanych w szkole, zanim zacznie ono naukę szkolną.
Oprzemy nasze podejście na nauce języka za pomocą technologii (CALL). W tym celu przygotowaliśmy aplikację "Dandelin Idzie do Szkoły" do nauki i treningu słów i wyrażeń potrzebnych dzieciom rozpoczynającym naukę w szkole. Aplikacja jest przeznaczona dla dzieci w wieku 4-8 lat i można ją pobrać bezpłatnie.
Aplikacja pomaga wspierać proces uczenia się języka w formie zabawy, podtrzymując motywację i ciekawość dziecka. Jednocześnie rodzic może również skorzystać z kontaktu z językiem używanym w szkole podczas wykonywania proponowanych czynności z dzieckiem (szczegółowe informacje na temat korzyści płynących z korzystania z technologii w nauce języka znajdują się w rozdziale 6). Ponadto poprzez niniejsze wskazówki będziemy wspierać Cię w podtrzymywaniu i rozwijaniu języka (języków) używanego w domu.
Poniższe rozdziały wprowadzą cię w podstawową wiedzę na temat przyswajania języka, wielojęzyczności i korzyści płynących z nauki języka wspomaganej komputerowo i narzędziami mobilnymi (MALL i CALL). Zawierają one podstawowe fakty, przykłady, pytania do przemyślenia w domu oraz propozycje działań, które można podjąć z dzieckiem w celu wspierania zarówno języka używanego w szkole, jak i języka (języków) używanego w domu.
W literaturze dotyczącej rozwoju dwu- lub wielojęzyczności wiele terminów odnosi się do języka (języków) używanego (używanych) w rodzinie i języka (języków) używanego (używanych) podczas rozpoczynania nauki w szkole. Język(i) używany(e) w rodzinie, na przykład, był(y) określany(e) jako język ojczysty, język odziedziczony lub język(i) rodzinny(e), a także jako język(i) używany(e) w domu/domowe. W zależności od kolejności, w której zostały nabyte języki, możemy mówić o języku pierwszym (J1) i języku drugim (J2). W kolejnych rozdziałach będziemy używać terminów "język rodzinny" i "język szkolny". Terminy te rozróżniają język (języki), którym mówisz z rodziną i przyjaciółmi, od języka, którego potrzebujesz, wchodząc do systemu edukacji w kraju, w którym mieszkasz. Czasami może to być ten sam język, ale w przypadku wielu osób dwu-/wielojęzycznych możemy założyć, że język(i) używany(e) w domu różni(ą) się od języka, którego dziecko będzie potrzebować w szkole. Zdajemy sobie sprawę, że w domu i w szkole może być używanych kilka języków. Aby jednak ułatwić czytanie poniższych wytycznych, od teraz będziemy używać liczby pojedynczej "język rodzinny" i "język szkolny" w odniesieniu do jednego lub wielu języków.
Życzymy miłej lektury!