Przewodnik dla rodziców

Dlaczego przyswajamy język?

Na przestrzeni tysiącleci rozwinęły się tysiące języków i dialektów, które są obecnie używane na całym świecie. Za pomocą języków ludzie mogą się porozumiewać, dzielić pomysłami, emocjami, postawami, konwencjami i wartościami oraz budować społeczeństwa. Kontekst, w którym dorastamy i żyjemy, kształtuje nasze wartości. Co więcej, kształtuje on również nasze umiejętności językowe i słownictwo we wszystkich językach, które znamy (tzw. repertuar językowy ). Kontekst kształtuje również sposób, w jakim mówimy, a tym samym naszą tożsamość kulturową i językową, i czyni nas tym, kim jesteśmy. Nabycie języka i późniejsza nauka języka, np. w szkole, pomaga nam nawiązać kontakt z ludźmi "mówiącymi tym samym językiem" co my. Dla dzieci tymi ludźmi są ich rodzina, przyjaciele, a później ludzie w przedszkolu, szkole i kontekście zawodowym. Muszą porozumiewać się z członkami wszystkich tych grup, dzielić się swoimi doświadczeniami, pomysłami i emocjami.

• Jak przyswajamy i uczymy się języków?

Nasza zdolność do przyswajania języków jest wrodzona. Dzieci są zazwyczaj niezwykle chętne i zaciekawione nabywaniem i używaniem języków. Każde dziecko jest w stanie nauczyć się dowolnego języka, nawet jeśli musi najpierw opanować wiele umiejętności motorycznych i sensorycznych (takich jak oddychanie, słuch, opanowanie wibracji strun głosowych itp.)

Rodzice nie uczą swoich dzieci języka rodzinnego tak, jak uczy się języka w szkole. Zazwyczaj dzieci nabywają język (języki) intuicyjnie poprzez znaczące autentyczne rozmowy w codziennych kontekstach. Przyswajają swój pierwszy język (języki), otrzymując wiele werbalnych i niewerbalnych wskazówek i naśladując je, gdy tylko są fizycznie do tego zdolne. Dzieci chcą wchodzić w interakcje z innymi i robią to tak wcześnie, jak to jest możliwe. Aby jednak przyswoić język podświadomie, muszą dużo słuchać i rozmawiać z rodziną, nauczycielami w przedszkolu, sąsiadami itp.

Dzieci podążają krok po kroku za wewnętrznym przewodnikiem w przyswajaniu języka, stopniowo opanowując rozumienie i produkcję języka. Uczą się zasad i gramatyki"poprzez działanie". W wieku około 4-5 lat można uznać, że dzieci przyswoiły wszystkie elementy języka (od słów, przez gramatykę, po typowe wyrażenia oraz sposób wymawiania i używania języka). Dzieje się tak, o ile żadne fizyczne lub psychiczne upośledzenia nie utrudniają tego procesu.

Jednak żadne dziecko nie przyswaja języka w takim samym tempie jak inne dzieci. Istnieje wiele indywidualnych różnic związanych z tym procesem, co sprawia, że trudno jest określić moment, w którym dziecko powinno osiągnąć określony etap rozwoju mowy. Ponadto proces ten nigdy się nie kończy. Zawsze jest coś nowego do nauczenia się, szczególnie nowe słowa i skomplikowane struktury gramatyczne. Dzieci są bardzo zmotywowane do odkrywania nowych informacji i stawania się coraz lepszymi w języku rodzinnym i szkolnym. Chętnie tworzą bardziej złożone zdania i rozumieją znaczenie słów, zdań, humoru, ironii itp.

Jak można wspierać naukę języka?

Jedynym wsparciem, jakiego zwykle potrzebują dzieci, jest stwarzanie wielu okazji do komunikowania się na różne tematy z rodzicami, rodzeństwem, rówieśnikami, nauczycielami itp. Każdy może służyć jako model języka do naśladowania. Jednak pierwsze wzorce zwykle znajdują się w rodzinie, ponieważ w pierwszych latach życia dzieci spędzają większość czasu w rodzinach, z osobami, które są dla nich najważniejsze.

Jako rodzic masz duży wpływ na tak zwane zanurzenie w języku (językach). Oznacza to, że możesz pomóc swojemu dziecku stać się kompetentnym mówcą poprzez codzienną i ciągłą ekspozycję na język rodzinny i język szkolny.

Im więcej rozmawiasz z dzieckiem na różne tematy - używając różnych słów i wyrażeń lub tych samych słów na różne sposoby - tym więcej słów dziecko się nauczy podświadomie z czasem. Pomoże to dziecku zbudować tak zwane bogate słownictwo (czyli wszystkie pojedyncze słowa i wyrażenia, które dana osoba zna). Im częściej będziesz nazywać czynności, które wykonujesz (np. podczas podlewania kwiatów możesz powiedzieć: "Podlewam kwiaty. One potrzebują wody."), im częściej powtarzasz poprawnie wypowiedzi dziecka (np. Gdy dziecko mówi: "Mamo, pobaw się piłką", możesz powiedzieć: "Masz rację. Mama bawi się piłką. Czy chcesz piłkę?"), tym bardziej pomagasz dziecku rozwinąć jego słownictwo. Przy okazji poprawiasz także jego błędy. Im bardziej rodzice wspierają przyswajanie języka, powtarzając poprawne formy w rozmowach z dzieckiem lub zadając otwarte pytania, aby zachęcić dziecko do tworzenia nowych zdań (np. "Co teraz robi tata?"), tym więcej dziecko moze skorzystac na interakcji z nimi.

Im częściej dziecko słyszy poprawne formy słów i wyrażeń i uczestniczy w rozmowie, która wymaga odpowiedzi niż tylko "tak" lub "nie", tym łatwiej dziecko rozumie, kiedy należy użyć danej formy lub wyrażenia. Im więcej włączasz do rozmowy elementów zabawy (np. piosenki, rymowanki, czytanie dialogów itp.) lub włączasz się do zabawnych sposobów interakcji dziecka, tym bardziej dziecko będzie zainteresowane i chętne do komunikowania się. Ponadto, w ten sposób dziecko będzie miało styczność z większą liczbą struktur gramatycznych i szybko nauczy się zasad niezbędnych do płynnego posługiwania się językiem. Bogate słownictwo , opanowanie gramatyki i konkretnych zasad językowych są niezbędne do późniejszej udanej edukacji szkolnej.

Dlatego w rozmowie z dzieckiem duże znaczenie ma to, ile mówisz, co mówisz i jak mówisz. Bardzo ważne jest również to, jak dobrze słuchasz i wchodzisz w interakcje z dzieckiem. Twój sposób mówienia i nastawienie wpływają na chęć dziecka do udziału w rozmowie!

Jak wspierać rozwój języka poprzez wspólne aktywności?

Możesz zainicjować grę, aby aktywnie wspierać naukę języka, lub możesz skorzystać z sytuacji, w których dziecko samo zainicjuje zabawę. Może się to zdarzyć w dowolnym miejscu i czasie, w trakcie podróży lub w domu, podczas oczekiwania na autobus lub w poczekalni na kolejną wizytę u lekarza. Wsparcie w nauce języka może odbywać się na przykład poprzez...

...gry słowne, które inicjują opowiadanie historii, takie jak

• ,,Spakowałem swoją torbę"

  Zasady:

  

  Opcja 1 dla młodszych dzieci: - Masz przed sobą prawdziwą torbę i, jeśli to możliwe, różne prawdziwe przedmioty, więc dziecko lub dzieci mogą wybrać jeden z nich, jeśli nic innego nie przychodzi im do głowy.

  Opcja 2 dla starszych dzieci: - Wyobrażasz sobie, że masz przed sobą torbę i dzielisz się pomysłami na to, co chcesz spakować.

  Najpierw musisz zdecydować z dzieckiem/dziećmi, dokąd chcesz podróżować i dlaczego właśnie tam. Następnie wyobraźcie sobie, co trzeba spakować na tę przygodę. Każdy ma własny pomysł i przyczynia się do pakowania torby.

  Rodzic lub nauczyciel w przedszkolu może rozpocząć zabawę, mówiąc: "Spakowałem swoją torbę i włożyłem do niej koszulę". Następnie przychodzi kolej na dziecko, które pakuje coś do torby.

  Dziecko musi nazwać przedmiot, który zostanie spakowany. Ponadto musi zapamiętać i nazwać to, co już znajduje się w torbie. Powtarza więc zdanie: „Spakowałem swoją torbę i włożyłem do niej koszulę i … swój przedmiot” itd. Następnie kolejna osoba kontynuuje zabawę w ten sam sposób, wypełniając torbę, nazywając wszystko, co już się w niej znajduje i nowy przedmiot, który dodaje. Każdy ma za zadanie przypomnieć sobie wszystkie przedmioty poprawnie (a w przypadku gry ze starszymi dziećmi należy je również zapamiętać we właściwej kolejności). Gdy wszyscy włożą coś do torby, możesz przerwać grę lub ją kontynuować.

• „Dawno, dawno temu był sobie ...."

  

  Zasady:

  Jedna osoba rozpoczyna grę mówiąc: "Dawno, dawno temu był sobie mały chłopiec/mała dziewczynka podróżujący do...". W tym momencie dziecko jest proszone o kontynuowanie fabuły poprzez dodanie dwóch kolejnych zdań. Następnie kolejna osoba jest proszona o kontynuowanie historii od momentu, w którym poprzednia osoba ją przerwała. W ten sposób dziecko ma coraz większy wkład w rozmowę. Za każdym razem, gdy gracie w tę grę, tworzycie razem nową historię, bawiąc się i śmiejąc z rozwijającej się historii.

• „Szpieg"

  

  Zasady:

  Jedna osoba zaczyna zdanie, mówiąc: "Szpieguję małym oczkiem i widzę coś na literkę ,A’, i to jest niebieskie.” Wszyscy rozglądają się i próbują dowiedzieć się, co dana osoba miała na myśli. Jeden po drugim gracze próbują odgadnąć poprawną odpowiedź słowami "Czy to może być ... ?". Ten, kto odgadnie poprawnie, może teraz przejąć rolę i zadać pozostałym zagadkę o inny obiekt.

• „Jak minął dzień?"

  

  Zasady:

  Możesz także pomyśleć o opracowaniu wieczornej rutynowej gry. Kiedy kładziesz się spać, poświęć kilka minut na omówienie dnia, zadając proste pytania: 1) Jak się teraz czujesz? 2) Czy chcesz opowiedzieć nam coś o swoim dniu? 3) Czego nowego się dzisiaj dowiedziałeś/nauczyłaś? 4) Za co jesteś wdzięczny/a w tym dniu? Każdy może odpowiadać na te pytania na zmianę. Młodsze dzieci prawdopodobnie będą na początku udzielać mniej rozbudowanych odpowiedzi. Jednak z czasem można zauważyć, że dodają coraz więcej faktów do rozmowy.

Wszystkie te gry mają tę wspólną cechę, że mogą być wykorzystywane do inicjowania jeszcze bardziej rozbudowanych rozmów. Wspierają one używanie większej liczby słów i wyrażeń, gramatyki i przykładów zróżnicowanej budowy zdań. Na przykład, jedna osoba może rozpocząć zdanie, a druga uzupełnić je słowem lub zdaniem, jak w grach a) i b). Następnie inna osoba kontynuuje wypowiedź. Korzystając z takich gier, dzieci mogą uczestniczyć w rozmowach od samego początku (nawet jeśli jest to na początku tylko jedna sylaba lub słowo) i dodawać słowa i wyrażenia do swojego repertuaru językowego powoli, ale systematycznie.

Możesz aktywnie wyszukiwać słowa zaczynające się na określoną literę, jak wspomniano w grze c). Od tego momentu można kontynuować rozmowę z dzieckiem na temat jego wkładu w grę. Jeśli dziecko chce skierować Twoje zainteresowanie na kubek przy stole, możesz kontynuować rozmowę, zadając pytania na temat tego, co dziecko lubi pić z kubka. Załóżmy, że dziecko wspomina o przedmiocie z żółtymi częściami. W takim przypadku możesz pogłębić jego zainteresowanie, pytając, co jeszcze jest żółte, a nawet przywołując inne żółte przedmioty, które sam lubisz. W ten sposób dzieci stopniowo przyswajają więcej słów i ich znaczeń.

Możesz dodać elementy "aktywności". Na przykład, gdy grasz w pakowanie torby, możesz faktycznie spakować torbę z przedmiotami, które przynosi ci dziecko. Od tego momentu możesz kontynuować rozmowę, pytając na przykład o miejsce docelowe, do którego dziecko chce się udać z torbą.

....przedmioty i zabawki, którymi dzieci lubią się bawić i które są w większości domów, np. piłka.

Piłka stymuluje kompetencje motoryczne i społeczne, a także rozwój języka. Możesz jako rodzic aktywnie wspierać ten proces. Dzięki zabawie z piłką dziecko może zrozumieć znaczenie słów "wolno" i "szybko", "nisko" i "wysoko", "w lewo" i "w prawo" itp. Piłka może toczyć się "pod stołem" lub być umieszczona "na krześle". Zabawa z piłką zazwyczaj polega na mówieniu drugiej osobie, co chce się zrobić z piłką lub jak gra powinna być kontynuowana. Towarzyszenie każdej czynności w zabawie słowami może wzbogacić repertuar językowy dziecka },o ile są to znaczące interakcje dla dziecka i są one często doświadczane. Piłka jest tylko jednym z przykładów tego, jak zabawki i gry mogą być wykorzystywane jako sytuacje wspierające rozwój językowy w ciągu dnia. Każda aktywność, na której skupia się dziecko, jak układanie puzzli lub budowanie wieży z klocków, może służyć jako okazja do nauki języka. Możesz ją wykorzystać jako szansę na rozpoczęcie rozmowy, która będzie interesująca dla was obojga. W ten sposób możesz również budować emocjonalną więź z dzieckiem.

Rymowanki i piosenki, które pomagają dziecku bawić się językiem, słuchać melodii języka i sposobu, w jaki język działa.

Rymowanki i piosenki pomagają również ćwiczyć mięśnie twarzy i umiejętność poprawnego wymawiania słów. Dzieci uwielbiają rymowanki, które mogą zapamiętać poprzez powtarzanie. Uwielbiają bawić się słowami. Większość dzieci czerpie z rymowanek korzyści, podobnie jak ze słuchania piosenek. Dlatego śpiewanie piosenek i ćwiczenie rymowanek pomaga dzieciom w zabawie stać się kompetentnymi mówcami. Co więcej, znajomość rymowanek i piosenek jest integralną częścią każdej kultury i języka.

Tak zwane czytanie dialogowe.

Kiedy czytasz książkę z dzieckiem, możesz wybrać interaktywny sposób czytania i opowiadania historii. Nie chodzi tylko o to, by dziecko słuchało, jak czytasz. Chodzi o wspólne doświadczenie opowiadania historii. Możesz odkrywać historię razem z dzieckiem i pozwolić mu kontynuować ją w niektórych fragmentach. Możesz wspierać w tym dziecko, zadając mu szczegółowe pytania związane z historią. W ten sposób możesz zaangażować się w rozmowę z dzieckiem. Wielokrotne czytanie tej samej książki może sprzyjać takim dialogom i pomóc dziecku za każdym razem użyć więcej słów i rozwinąć wątki tej samej historii.

Czytanie książki lub oglądanie obrazków/zdjęć z dzieckiem i opisywanie tego, co widzisz nieprawidłowo, w nadziei, że dziecko spróbuje Cię poprawić.

Na przykład, możesz opisać obrazek przedstawiający chłopca bawiącego się latawcem, mówiąc dziecku: "Spójrz, dziewczynka bawi się latawcem" lub "Spójrz, chłopiec puszcza latawiec!". Wiele dzieci będzie się śmiać, protestować, powie, że popełniłeś błąd i spróbuje cię poprawić, wykorzystując swoje umiejętności językowe. Nawet jeśli tak się nie stanie, możesz kontynuować rozmowę, pytając, czy dziecko uważa, że to, co powiedziałeś, było poprawne, a następnie pytając, co dziecko widzi na obrazku.

Możesz wymyślić wiele podobnych sposobów zabawy językiem, które zainteresują dzieci i będą wspierać ich rozwój językowy.