Ebeveynler için Rehber

Aileler ve kurumlar, gündelik hayatlarındaki iki ya da çok dillilikle başa çıkmada farklı stratejilere başvurabiliyorlar. Hangi stratejinin seçileceği, çocuklar için neyin en iyi olduğuna inanıldığına bağlı. İki ya da çok dillilik hakkındaki bilgiler arttıkça dil becerilerinin gelişimi için uzun vadede bazı stratejilerin daha yararlı olduğu, bazılarınınsa çok fayda getirmediği fark edilir.

Birinci strateji: Evde ve dışarıda sadece okul dilinin konuşulması

Uzun bir süre boyunca anne babalara, okul dilinin evde de kullanılmasının çocuktaki kafa karışıklığını ve çocuğa aşırı yüklenmesini önleyeceği tavsiye edildi. Bu, her ne kadar iyi niyetli bir tavsiye olsa da, zaman içinde yapılan araştırmalar böyle bir yaklaşımın çocuğu - aynı zamanda da ailenin geri kalanını - kendi dilinden ve kültürel kimliğinden mahrum bırakıyor olduğunu göstermiştir. Aile dilinin kullanıldığı günlük rutinlerin olmaması bu dilin ihmal edilmesine yol açar. Anne babalar, okul dilinde akıcı değilse, dil bilgisi ve kelime bilgisi becerileri kısıtlıysa çocuğun dil edinimi sürecinde yeterli düzeyde destek alması da sağlanamaz. Bu durum, ne aile dilinin edinimine ne de okul dilinin edinimine yardımcı olacaktır. Farklı dilleri öğrenmenin çocuk için genellikle başa çıkılabilir bir zorluk olduğunun da göz önünde bulundurulması gerekir (bkz. 2. Bölüm). Dolayısıyla, daha önce popüler olsa da bu strateji bugün tavsiye edilen bir strateji değil.

İkinci strateji: Bir kişi, bir dil

Bir diğer yaklaşım "bir kişi, bir dil" stratejisi. Anne de baba da çocukla en aşina olduğu dilde iletişim kurar. Bu şekilde, çocuğa, anne ve babanın iletişim kurmayı seçtiği dillerde çok çeşitli ifade ve kelimeler sunulmuş olur, zira bireyler duygu ve fikirlerini en iyi bildikleri dilde daha uygun kelimelerle çok daha iyi ifade edebilirler. Bu strateji, aynı zamanda çocuğa dilleri otantik durumlar bağlamında öğrenmesi için de bir fırsat sunar. Ayrıca çocuk ailenin dil mirasının farklı kısımlarına erişebildiği için dil ve kültürel kimliğin korunması da mümkün kılınmış olur.

Bu stratejinin bir varyasyonu da anne babanın evdeyken aile dilini kullanıp dışardaki iletişimlerindeyse çevrelerine uyum sağlamak için okul diline geçmeleridir.

Evde birden fazla aile dilinin söz konusu olduğu durumlarda bu strateji, bir dilin tutarlı bir şekilde kullanılması ve farklı bir dile geçilmemesi için yüksek bir öz disiplin ve çaba gerektiren bir strateji. Burada, aile dillerinden birine hâkim olmayan diğer ebeveyne sık sık "çeviri" yapılması gerekebilir. Öte yandan, tutarlı bir şekilde sürdürülürse çocuğun temas kurduğu dillerde zengin bir kelime hazinesi edinmesini destekleyebilir. Ayrıca bu strateji, anne babanın eşlerinin kültürel kimliğine duydukları karşılıklı takdiri ifade etmelerini de sağlar.

Üçüncü strateji: Diller arası geçişlilik

Diller arası geçişlilik, bir konuşmaya dâhil olan tüm bireylerin sahip oldukları dilsel repartuarın tamamını (bireyin aşina olduğu tüm dillerdeki tüm dil becerileri ve kelime hazinesi) kullanmalarına izin verildiği bir yaklaşım. Bu yaklaşım, ailenin çok dilli gerçekliğine saygı duyan bir yaklaşım. Gerek yetişkinlerin gerekse de çocukların dilsel becerilerini maksimum bir şekilde kullanarak birbirleriyle etkileşime girmelerine izin veriyor. Bu strateji, çocuğun dil repertuarının dengeli bir şekilde desteklenmesi için dili teşvik eden farklı durumlar üzerine bir farkındalık gerektiriyor. Başka bir ifadeyle, çocuk kendini ifade etmek için tüm dil repertuarını kullanmaya teşvik ediliyor. Yine de anne babalar, çocuğun aşina olduğu herhangi bir dildeki dil gelişimini ellerinden geldiğince desteklemekle sorumlu oluyorlar. Bu şekilde çocuk, sağlanan herhangi bir dilde yeni uyarımlar edinebiliyor ve okul dilini anne babasının onayı doğrultusunda daha verimli bir şekilde öğrenebiliyor. Ayrıca, çocuklarına iyi öğrenme imkanları sunarken anne babalar da kendi dil repertuarlarını derinleştirebiliyorlar.