Ebeveynler için Rehber

Bugün, çok dilli bir dünyada yaşıyoruz. Aile dili de okul dili de çocukların gerçekliğinin bir parçası. Çocuklar evde, örneğin medya araçları kullanımı üzerinden genelde her iki dile de erişebiliyorlar. Anne baba olarak sizden beklenen, hiçbir dili evinizde reddetmemeniz ya da dışlamamanız, ne aile dilini ne de okul dilini. Çocuklarınızın, tüm dillerin ailenizde hoş karşılandığını ve tüm dillere değer verildiğini hissetmesi - aile dili muhtemelen ve haklı olarak evde daha çok kullanılıyor ve destekleniyor olsa da - çok önemli.

Aile dilini ihmal etmeden okul dilini evde nasıl kolayca ve eğlenceli bir şekilde destekleyebileceğinize dair fikir verebilecek bazı örnekleri aşağıda bulabilirsiniz.

Bu tür ufak olaylar tahmin edeceğinizden çok daha sık gerçekleşiyor. Peki, böyle bir olay karşısında nasıl bir tepki vermeli? Anne, okul diline değer verdiğini göstermek için, Aaron'un söylediği "okul dili versiyonunu" aktif bir şekilde dinleyebilir ve ardından Aaron'un dikkatini ortak aile dillerindeki versiyona çekebilir. Anne-oğul her iki versiyonu da birlikte söyleyebilirler ya da Aaron bir versiyonu söylerken annesi diğer versiyonu söyleyebilir. Böylece her ikisi de bundan faydalanabilir. Aaron ayrıca aile dilindeki şarkı sözlerini öğrenebilir ve hatta ertesi gün anaokulunda şarkıyı arkadaşlarına gururla sunabilir. Annesi de okul dilinde birkaç yeni kelime öğrenebilir. Bu tür karşılaşmalar çocuğunuzla geçireceğiniz kaliteli bir zaman olmasının yanı sıra dil öğrenimini oyun yoluyla desteklemek için de harika bir fırsat sunar.

Babası kitabı Nina'ya okul dilinde okuyabilir. Hatta Nina, babasının kitabı aynı Max'in annesinin onlara okumuş olduğu gibi okuması konusunda babasına ısrar da edebilir. İlerleyen bir zamanda, Nina ve babası hikâyeyi ortak aile dillerinde yeniden anlatabilir, hatta bazı ayrıntılar ekleyebilir ya da hikâye üzerine konuşabilirler. Bu şekilde hiçbir dil reddedilmemiş olur.

Aynı durum, mobil uygulamaların günümüzde giderek artan kullanımı için de geçerli. Oyun ya da eğitim uygulamaları her dil için geliştirilip sunulmuyor. Anne baba olarak, çocuğunuzla birlikte okul dilinde sunulan araçları keşfederek okul diline değer verdiğinizi gösterebilirsiniz. Çocuklarınızın öğretmenlerine ya da diğer velilere okul dilini keşfetmeye yardımcı olacak uygulamalar bilip bilmediklerini sorabilirsiniz.

Anne ve babalar olarak sizden beklenen, aile dilinizi kullanmanız, okul diline karşı da mümkün olan en kısa zamanda kapsayıcı bir tutum geliştirmeniz, zira okul dili, çocuğunuzun daha sonraki eğitim ve mesleki başarısı için gerekli olacaktır. Keza, çocuğunuzun içinde yaşadığı topluma entegre olabilmesi için de. Çocuğunuza sunulan kitapların ve medyatik araçların çoğu okul dilinde olacaktır. Akranları muhtemelen çok dilli olacak ve iletişim için ortak dil olarak muhtemelen okul dili kullanılacaktır. Çocuğunuzun okul diliyle karşılaşması ne kadar erken gerçekleşirse okul başlamadan önce bu dili öğrenmek için o kadar fazla zamanı olacak ve okula başladığında daha hazırlıklı olacaktır. Anne babalar okul diline erişimi kolaylaştırıp hızlandırabilir, hatta dili çocuklarıyla birlikte öğrenerek kendileri de kazançlı çıkabilir.

Böylelikle anne babalar okul dilini ana dili olarak kullanan bireyler olmasalar bile dile daha iyi erişimleri konusunda çocuklarına yardımcı olabilirler. Öte yandan bu süreç içerisinde aile dilinin ihmal edilmemesine de dikkat edilmeli, aile dili önemini kesinlikle kaybetmemelidir.

İster aile dili ister okul dili olsun, dil gelişimi söz konusu olduğunda en önemli unsur, mümkün olduğunca çok sayıda kelime ve ifade içeren çok sayıda otantik konuşmanın, çeşitli uyarımların yer aldığı ve tüm dillerin değerli olduğu ve kabul edildiği hissinin hâkim olduğu bir öğrenme ortamıdır. Çocuğunuzu bir dili ya da diğerini kullanmaya zorlamadığınız, belli bir dili kullanmadığı için cezalandırmadığınız sürece izlenebilecek ve uygun olan pek çok strateji mevcut. Dil desteği ideal olarak eğlenceli, zorlamasız ve örtülü olmalı, çocuk açısından olumlu deneyimlerle bağlantılı gerçekleşmelidir.

Dil desteği her yerde ve her tür durumda gerçekleştirilebilir. Çocuğunuzun öğrenmeye ve keşfetmeye meraklı olduğunu unutmayın. Birlikte yürüyüşe çıktığınızda bile sokakta karşılaştığınız tabelaları birlikte okumaya çalışabilirsiniz. Bu eylem, dil gelişimini ve okuryazarlığı teşvik edecektir. Örneğin, çocuğunuzla, sokaktaki bir işaretin ne anlama gelebileceğini anlamaya çalışabilir, fikirlerinizi tartışabilirsiniz. Çocuğunuzla süpermarkete her gidişinizde de benzer bir durum yaşanabilir.

Çocuğunuzla her gün yaşadığınız sıradan deneyimleri konuşun. Böylelikle çocuğunuzun çevresindeki dünyayı anlamlandırmasına yardımcı olabilirsiniz. Aile dilini kullanabildiğiniz kadar kullanın. Çocuğunuz eğitim sistemine girdiği andan itibaren hayatınızın önemli bir parçası hâline gelecek olan okul diline kendinizi ve çocuğunuzu tanıştırın. Bu çerçevede, aile dilinizin okul dilinden farklı olduğunu ve aile dilinizin en iyi bildiğiniz ve evde odaklanacağınız dil olduğunu vurgulayabilirsiniz. Bununla birlikte, hem okul hem de aile diliyle haşır neşir olabilir (örneğin, diller arasındaki benzerlikleri ya da farklılıkları bulmayı bir oyun hâline getirebilirsiniz) ve çocuğunuza tüm dillerin önemli olduğunu gösterebilirsiniz.